Ấn "rởm" ở Quảng Ninh: Chuyên gia Viện Nghiên cứu Hán Nôm tư vấn lỗi?

Quảng Ninh: Tưng bừng khai ấn, ngỡ ra là "hàng rởm"?

Tổ chức không phép

Ngày 15/2/2017, ông Hồ Chí Đức, Phó Giám đốc Sở VHTT tỉnh Quảng Ninh đã ký công văn số 220/BC-SVHTT, báo cáo Cục Văn hóa Cơ sở - Bộ VH-TT&DL về việc kiểm tra thông tin phản ánh về lễ hội xuân Đinh Dậu năm 2017 của Hội VHNT. Công văn cho biết, từ năm 2009 Hội VHNT tỉnh Quảng Ninh tổ chức khai bút. Đây là hoạt động chuyên môn với mục đích hướng về nguồn cội, khởi nguồn cho năm mới. Đến năm 2014, Hội thêm nội dung khai ấn.

Về Lễ hội khai ấn do Hội VHNT tỉnh Quảng Ninh tổ chức, Sở VHTT tỉnh Quảng Ninh khẳng định: “Đây không phải là lễ hội và không nằm trong Danh mục lễ hội được UBND tỉnh cấp phép theo Điều 18, Nghị định số 103/NĐ-CP, ngày 06/11/2009 của Chính phủ ban hành Quy chế hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng và cũng không có tên trong Danh mục các Lễ hội truyền thống của tỉnh Quảng Ninh đã được Sở VHTT kiểm kê, phân loại”.

Theo ông Hồ Chí Đức, Bộ VH-TT&DL cũng đã có văn bản khẳng định việc khai ấn, phát ấn tại Quảng Ninh không phù hợp với truyền thống lịch sử văn hóa.

Chuyên gia Viện nghiên cứu Hán Nôm có tư vấn ấn lỗi?

Còn về những chữ khắc sai trên ấn Hội Tao đàn, công văn này dẫn lại giải trình của Hội VHNT tỉnh Quảng Ninh tại Báo cáo số 03/BC-HVHNT, ngày 06/02/2017 gửi Thường trực Tỉnh ủy và Thường trực UBND tỉnh Quảng Ninh, như sau: “… khi đặt vấn đề chế tác ấn cho hoạt động khai bút, khai ấn của Hội, một số nhà chuyên môn của Viện Hán Nôm và Viện Lịch sử được tham khảo đều cho ý kiến: Không nên sao chép nguyên bản nội dung, vì như thế sẽ phạm làm giả nguyên tác của Vua, mà nên chọn cách thể hiện riêng, vẫn đảm bảo được ý nghĩa và toát lên giá trị truyền thống tốt đẹp của tiền nhân nói chung và Vua Lê Thánh Tông nói riêng”.

Ngay sau khi nhận được thông tin phản ánh của báo chí, Sở VHTT tỉnh Quảng Ninh đã yêu cầu Hội VHNT tỉnh này dừng hoạt động phát ấn, gửi nội dung về Sở để trưng cầu các cơ quan chức năng thẩm định tính chính xác theo quy định.

Giấy mời của BTC lễ hội Khai bút- Khai ấn Hội Tao đàn 2017.

Để làm rõ thêm thông tin, PV đã có cuộc làm việc với ông Phạm Ngọc Thành - Chủ tịch Hội tại trụ sở Hội VHNT tỉnh Quảng Ninh (số 90, đường Lê Thánh Tông, thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh).

Ông Thành cho biết, đây là ấn của Hội VHNT tỉnh Quảng Ninh nhưng dựa trên tinh thần ấn của Hội Tao đàn Nhị thập bát tú. “Làm trên đền thờ vua Lê Thánh Tông thì chúng tôi phải dựa vào tinh hoa văn hóa của tiền nhân. Trong tinh hoa văn hóa của tiền nhân, chúng tôi chắt lọc cái gì tinh hoa nhất để đưa vào hoạt động của chúng tôi”, ông Phạm Ngọc Thành giải thích.

Theo ông Chủ tịch Hội VHNT tỉnh Quảng Ninh, lễ hội khai ấn và phát ấn chỉ thực hiện trong giới văn nghệ sĩ chứ không phát hành rộng rãi, trường hợp nhân dân có nhu cầu xin ấn thì Hội vẫn tặng. Việc tổ chức lễ hội khai ấn, khai bút, Hội VHNT có làm văn bản xin phép UBND tỉnh Quảng Ninh.

“Cái gì đúng chúng tôi phát huy, cái gì sai thì chúng tôi sửa, cái gì chưa hoàn thiện thì chúng tôi hoàn thiện. Còn tất cả chúng tôi phải trông vào các nhà chuyên môn”, Chủ tịch Hội VHNT tỉnh Quảng Ninh nói.

Hai mặt của Ấn được cho là khắc lỗi.

Khi PV hỏi về chữ viết trên ấn Hội Tao đàn được TS Nguyễn Tuấn Cường chỉ ra viết sai, ông Phạm Ngọc Thành quả quyết: Việc chế tác ấn có xin ý kiến tư vấn của chuyên gia Viện Nghiên cứu Hán Nôm (Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam). Tuy nhiên, khi PV đề nghị cho biết danh tính vị chuyên gia của Viện Nghiên cứu Hán Nôm thì ông Thành từ chối nêu danh tính.

Trả lời câu hỏi của PV, tại sao chữ dưới đế ấn lại khác với chữ trên thành ấn, ông Phạm Ngọc Thành khẳng định đó là ý riêng của Hội VHNT tỉnh Quảng Ninh. “Giống như con dấu của công an đều phải có ký hiệu riêng để xác định giả hay thật?”, ông Thành nói.

Theo Chủ tịch Hội VHNT tỉnh Quảng Ninh giải thích, Lễ hội khai ấn, khai bút không mang tính quốc gia, không mang tính phổ biến cộng đồng, song việc khắc hai chữ khác nhau là có ý đồ. Cụ thể, “chúng tôi quản lý để người khác không làm giả được, tránh việc ở trên đền thờ vua Lê Thánh Tông bằng tâm linh người ta làm giả”.

Giấy mời trong lễ hội do Chủ tịch Hội VHNT tỉnh Quảng Ninh cho rằng đây là một Lễ hội.

Trái ngược với lo lắng của ông Thành, trao đổi với PV, ông Nguyễn Anh Tuấn - Phó Chủ tịch UBND phường Bạch Đằng (TP Hạ Long) kiêm Trưởng BQL khu di tích văn hóa núi Bài Thơ, nơi có đền thờ vua Lê Thánh Tông tọa lạc, đồng thời là địa điểm tổ chức Lễ hội khai ấn khẳng định, nhà đền không hề quản lý ấn. “Ấn Hội Tao đàn được Hội VHNT tỉnh Quảng Ninh quản lý. Họ cất giữ ở đâu, chúng tôi không biết. Chắc chắn, ấn không có ở trong đền”, ông Nguyễn Anh Tuấn chia sẻ.

Sở VH-TT và DL Quảng Ninh nói gì?

Ngày 24/2/2017, tại Lễ sơ kết công tác quản lý, tổ chức lễ hội xuân Đinh Dậu năm 2017 do Bộ VH-TT&DL tổ chức, ông Hồ Chí Đức – Phó Giám đốc Sở VH-TT tỉnh Quảng Ninh có lời cảm ơn báo chí đã phát hiện rất kịp thời ấn Hội Tao đàn bị lỗi. Sau khi được các cơ quan truyền thông đưa tin, Tỉnh ủy – UBND tỉnh Quảng Ninh đã xử lý: Dừng ngay việc phát ấn, phải thẩm định ngay lỗi của ấn và mời các cơ quan chức năng giám định.

Tuy nhiên, ông đã đã nói dối khi cho rằng: “Hội VHNT năm nay người ta cũng có cái sơ suất là thêm một chữ Hội – lễ hội. Trên thực tế không phải là lễ hội, chỉ là lễ khai ấn, khai bút – một hoạt động mang tính chuyên môn do Hội VHNT tỉnh Quảng Ninh phối hợp với thành phố Hạ Long tổ chức. Nếu như đề lễ khai ấn, khai bút thì không sao, nhưng năm nay lại đề lễ hội cho nên báo chí quan tâm”.

Thực tế thì từ năm 2016, Quảng Ninh đã tổ chức Lễ hội khai ấn, rước phiên bản bài thơ trên vách đá cùng bảng vàng vinh danh, rước bút nghiên rùm beng khắp thành phố Hạ Long. Thậm chí, các cơ quan truyền thông của tỉnh này như báo Quảng Ninh, Đài PTTH Quảng Ninh còn khẳng định từ năm 2016: Lễ hội khai ấn được tổ chức kéo dài trong 3 ngày từ mùng 6 đến hết mùng 8 Tết với tiêu chí dần dần biến hoạt động này thành một lễ hội hiện đại! Chiếc ấn lỗi này còn được nhiều lãnh đạo cao cấp của Trung ương và Quảng Ninh khai ấn.

Phapluatplus.vn sẽ tiếp tục thông tin.